Azizaxon

AyolUZ

Ma'nosi

Bu ism Markaziy Osiyodan, xususan, oʻzbek va tojik xalqlari orasidan kelib chiqqan. Bu “Aziz” soʻzi bilan “axon” otalik qoʻshimchasini birlashtirgan qoʻshma ismdir. “Aziz” soʻzi arab tilidan olingan boʻlib, “qadrli”, “sevimli” yoki “hurmatli” degan maʼnolarni anglatadi. Shu tariqa, bu ism “sevimli inson” yoki “oilaga aziz” degan maʼnoni anglatadi va kengroq maʼnoda qadrlanadigan, sharafli hamda oʻz jamoasida hurmatga sazovor boʻlish kabi fazilatlarga ishora qiladi. “Axon” qoʻshimchasi oilaviy aloqadorlikni bildiradi va soʻzma-soʻz tarjimada “aziz insonning oʻgʻli” degan maʼnoni anglatadi.

Faktlar

Bu arab va Markaziy Osiyo anʼanalarida chuqur ildiz otgan qoʻshma ismdir. Ismning birinchi qismi arabcha *ʿazīz* soʻzining ayollarga xos shaklidan olingan boʻlib, u “sevimli”, “qadrli”, “aziz” va “qudratli” kabi koʻplab kuchli va mehrga toʻla maʼnolarni anglatadi. Uning ahamiyati Islomdagi Allohning 99 ismidan biri boʻlgan *Al-Aziz* (“Qudratli”) bilan bogʻliqligi tufayli yanada chuqurlashadi. Bu asos ismga koʻplab madaniyatlarda keng joziba va maʼnaviy salmoq bagʻishlab, uning sohibasi yuksak qadrlanadigan va ardoqlanadigan shaxs ekanini anglatadi. "-xon" qoʻshimchasining qoʻshilishi bu ismni Markaziy Osiyo madaniy muhitiga, xususan, Oʻzbekiston va Tojikistonga mustahkam bogʻlaydi. Bu qoʻshimcha anʼanaviy hurmat ifodasi boʻlib, tarixan “xon” unvonidan kelib chiqqan, ammo bu oʻrinda ayol kishiga hurmat va mehr koʻrsatish uchun ishlatiladi. U ismning asosini oʻzgartirib, unga nafosat, salobatlilik va ijtimoiy hurmat qatlamini qoʻshadi. Shu sababli, ismning toʻliq maʼnosi shunchaki “sevimli” degani emas, balki “aziz va qadrli xonim” yoki “mehribon va hurmatli inson” kabi maʼnolarga yaqinroq boʻlib, hurmatni insonning shaxsiyatiga toʻgʻridan-toʻgʻri singdirish madaniy amaliyotini aks ettiradi.

Kalit so'zlar

Azizhurmatliqimmatlisevimlikuchliolijanobayol ismio‘zbek ismitojik ismiMarkaziy Osiyo ismiislomiy ismberuvchisaxiytaniqlihurmatga sazovor

Yaratilgan: 9/27/2025 Yangilangan: 9/27/2025