Adiba
Ma'nosi
Bu goʻzal ism arabchadan kelib chiqqan boʻlib, madaniyat, yaxshi xulq, adabiyot va nazokat kabi maʼnolarni oʻz ichiga olgan “adab” (أدب) oʻzagidan olingan. Shu bois u “odobli”, “madaniyatli”, “nazokatli” yoki “adabiy” deb tarjima qilinadi. Bu ismni olib yuruvchi shaxs koʻpincha bilim va odob-axloqqa boʻlgan chuqur hurmatni aks ettiruvchi nafosat, aql-zakovat va madaniyatli feʼl-atvor kabi fazilatlar bilan bogʻlanadi.
Faktlar
Bu ismning kelib chiqishi arab tiliga borib taqaladi. U arabcha “adiba” so‘zidan olingan bo‘lib, “madaniyatli”, “savodli” yoki “nafosatli” degan ma’nolarni anglatadi. Bu ism nafosat, aql-idrok, san’at va adabiyot bilan bog‘liqlik kabi ma’nolarni o‘zida mujassam etadi. Tarixan, bu ism ta’lim, notiqlik san’ati va madaniy an’analarni chuqur tushunishga katta e’tibor qaratiladigan jamoalarda, ayniqsa, savodxonlik va bilimlarni saqlash yuqori baholangan islom jamiyatlarida mashhur tanlov bo‘lgan. Bu bog‘liqlik unga intellektual obro‘-e’tibor, bilim va san’atga intilishga hurmat hissini beradi. Ismning madaniy ahamiyati uning bevosita ma’nosidan ham kengroqdir. U ko‘pincha ijtimoiy me’yorlarga rioya qilish va yaxshi xulq-atvorni namoyon etishga urg‘u berib, xushmuomalalik va e’tiborlilik kabi qadriyatlarni mustahkamlaydi. Bu ism nafosatli merosdan dalolat beradi, shu sababli u arab tilida so‘zlashuvchi aholi yashaydigan turli mintaqalarda qizlar uchun tez-tez tanlanadigan ismga aylangan, shu bilan birga ismning o‘zgarishlari va uning ma’nosini arab sivilizatsiyasi ta’siriga uchragan boshqa tillar va madaniyatlarda ham topish mumkin.
Kalit so'zlar
Yaratilgan: 9/26/2025 • Yangilangan: 9/27/2025